در روایات دینی تعابیر زیبایی درباره ظهور مهدی موعود(عج ) و نجات و رهایی انسان آمده است که از آن جمله می توان از دو تعبیر « روز » و « آب » یاد کرد. زیرا روز با زندگی روشن و گرم ارتباط دارد و شب با زندگی تاریک و سرد. روز به دوران عدالت بنیاد ظهور تفسیر شده و شب به روزگار ستم بنیاد حکومتهای طاغوتی دوران پیش از ظهور.
محمدبن مسلم (راوی معروف ) می گوید : از امام باقر « ع » پرسیدم : مقصود از آیه « واللیل اذا یغشی » (سوگند به شب هنگامی که فرو پوشد همه چیز را) چیست فرمود : شب اشاره به آن است که سد راه علی (ع ) شد و (فروغ روشنی بخش حکومت قرآنی ) او را فرو پوشاند. « والنهار اذا تجلی » (سوگند به روز هنگامی که آشکار شود) روز اشاره به قائم ماست که چون خروج کند دولتش به همه دولتهای باطل چیرگی یابد . (1 )
همچنین تعبیر « آب » و از دست دادن آب و دستیابی به آب گوارا و زلال تعبیر نمادین (سمبلیک ) و لطیف از وضع انسان در روزگاران پیش از ظهور است .
علی بن جعفر برادر امام کاظم (ع ) می گوید : به امام گفتم تاویل این آیه چیست « قل ارایتم ان اصبح ماوکم غورا فمن یاتیکم بما معین : بگو اگر آبتان در زمین فرو رود چه کسی شما را آب روان خواهد داد » (2 )
امام فرمود : یعنی هرگاه امامتان را از دست دادید کیست که امام دیگری برای شما بیاورد (3 )
این دو تعبیر درباره حضور و ظهور امامت در جامعه یعنی تعبیر آب و روز تعبیری بسیار گویا است و ترسیمگر چگونگی حیات انسانی است در دوران پیش از ظهور و پس از آن . زندگی انسان پیش از ظهور زندگی در کویر خشک و بی آب زندگی است یا چون زندگی در شب تاریکی است که راه از چاه باز شناخته نمی شود. زندگی بدون عنصر حیاتی آب همآغوش زوال و نابودی است چنانکه زندگی در شب پویایی و تپش زندگی را ندارد و ایستایی و بی تحرکی بر آن حاکم است . انسان در شب باید پلکها را برهم نهد و از فعالیت و کار دست بشوید و به انتظار سپیده و روشنی به سر برد. و بدینسان و با این تعبیرها وضع زندگی انسان در روزگاران پیش از ظهور امام و راهنما تبیین گشته است . (4 )
پاورقی :
1 ـ بحار ج 51 ص 49
2 ـ سوره ملک (67 ) آیه 30
3 ـ غیبت نعمانی ص 176
4 ـ عصر زندگی ص 237